کنترل سرخرطومی در مزارع یونجه ایتالیایی GEA
سرخرطومی یونجه ، یکی از آفات مهم تخریب کیفیت و کمیت یونجه است که در اکثر مناطق یونجه کاری کشور از جمله مزارع یونجه ایتالیایی GEA با شدت کم و زیاد شیوع دارد. میزان خسارت سرخرطومی یونجه در ایران دقیقا تعیین نشده ولی می توان گفت که ۶۰ درصد از خسارت های کلیه آفات یونجه مربوط به سرخرطومی می باشد.
سرخرطومی یونجه چیست ؟
این آفت با نام علمی Hypera postica هم در دوران لاروی و هم به شکل حشره بالغ به یونجه خسارت زده و جزء مهم‌ترین آفات یونجه در ایران به شمار می‌رود.
حشرات ماده بالغ با اندام خرطومی مانند خود سوراخ‌هایی روی ساقه یونجه ایجاد کرده و در این حفرات اقدام به تخم‌ریزی می‌کنند.
لاروهای خارج شده از تخم شروع به تغذیه از برگها کرده و این تغذیه باعث مشبک شدن برگها و یا سفید شدن برخی از آنها می‌شود.
زیست شناسی آفت سرخرطومی یونجه
حشره کامل این آفت نسبتا کوچک است به صورتی که دارای طول تقریبی ۵ میلیمتر و پهنای ۳.۵ میلیمتر است و رنگ آن از قهوه ای تا خاکستری مایل به سیاه تغییر می کند.
چرخه زندگی سرخرطومی یونجه شامل چهار مرحله، تخم، لارو، شفیره و سوسک بالغ است.
زمستان گذرانی این آفت معمولا به شکل حشره کامل در پناهگاه های خارج از مزرعه مانند پرچین ها، مناطق درختکاری شده و یا زیستگاههای محفوظ داخل شکافها می باشد.
خسارت و علایم آفت سرخرطومی برگ یونجه
اولین علایم خسارت سرخرطومی یونجه عبارت است از سوراخهای کوچکی که در اثر تغذیه لارو از انتهای برگهای جوان در طول ماههای فروردین و اردیبهشت دیده می شوند.
با بزرگتر شدن اندازه لاروها میزان خسارت بیشتر شده و در اثر خسارت شدید ناشی از تغذیه آفت به خاطر خشک شدن قسمتهای فوقانی برگها و جوانه ها مزارع یونجه از دور به رنگ سفید یا خاکستری دیده می شوند.
خسارت در چین اول شدیدتر است و در اثر تغذیه لاروهای آفت ممکن است چین اول به کلی نابود شود.
در چین دوم علاوه بر تغذیه لاروها ، سرخرطومی های بالغ با تغذیه از جوانه های انتهایی یونجه ایتالیایی GEA ، موجب تاخیر در رشد و جلوگیری از سبز شدن مجدد مزرعه می شوند.
شدت خسارت آفت در مزارع یونجه با واریته ، شرایط آب و هوایی ، شرایط رشد و همچنین درجه فعالیت موٍثر دشمنان طبیعی آفت بستگی دارد.
شرکت سازنده بذر یونجه ایتالیایی GEA در گزارشهای سالانه منتشره خود بر اقدامات اصلاحی خود برای مقاومت این بذر یونجه در برابر سرخرطومی تاکید بسیاری دارد .
در ایران هم بر اساس پایشهای میدانی میزان آسیب سرخرطومی به مزارع یونجه ایتالیایی GEA ، کمتر و کنترل آن راحت تر گزارش شده است.
زمانی که ۴۰-۲۵ درصد برگها خورده شوند و یا تعداد سه لارو سرخرطومی یا بیشتر در هر ساقه دیده شود لازم است یک تصمیم مدیریتی برای کنترل آفت اتخاذ گردد که این تصمیم لزوما استفاده از یک حشره کش نیست.
کنترل و مبارزه با آفت سرخرطومی برگ یونجه
مدیریت تلفیقی آفات عبارت است از یک رهیافت عمومی شناخته شده برای مبارزه با آفات شامل ترکیبی از فنون مختلف برای محدود کردن جمعیت حشره که همراه با روش های موثر جهت افزایش عملکرد و کیفیت آن به کار گرفته می شود.
سایر مطالب:
اهمیت و زمانبندی کود دهی یونجه ایتالیایی GEA
شرایط مناسب برای کاشت یونجه ایتالیایی GEA
چهار روش برای مدیریت تلفیقی سرخرطومی یونجه
۱.استفاده از واریته مقاوم :
تعداد زیادی از ارقام یونجه وجود دارند که نسبت به سرخرطومی مقاوم هستند ، یکی از این ارقام یونجه ایتالیایی GEA است .
۲.کنترل زراعی:
۱)برای مبارزه زراعی می توان چین اول یونجه را جلو انداخت، در نتیجه این عمل تعداد زیادی لارو که هنوز کامل نشده‌اند از بین خواهند رفت.
۲) برداشت زود هنگام با دروگر بشقابی: بدین منظور یونجه زار در اوایل بهار، با دروگر بشقابی، کف بر می شود. اجرای این روش در کنترل آفت بسیار مؤثر است.
۳) یخ آب زمستانه در مناطقی که آب در دسترس کشاورزان باشد، می تواند به منظور تکمیل عملیات مبارزه زراعی زمستانه اجراء شود که این عمل موجب از بین بردن آفات زمستان گذران در خاک می شود.
۴) انجام دیسک سطحی در اواخر پاییز
۳.کنترل بیولوژیکی :
گونه هایی از زنبورها وجود دارند که قادرند سرخرطومی یونجه را در مراحل لاروی و بالغ از بین ببرند بطوریکه در شرایط مساعد آب و هوایی ۹۰-۸۰ درصد این آفت را کنترل کنند.
۴.مبارزه شیمیایی :
الف ) بهترین موقع مبارزه با این آفت اوایل فصل بهار و مصادف با بوته های نورسته ۱۰ سانتیمتری یونجه می‌باشد.
ب) سمپاشی باید قبل از تاثیر موثر لاروها به یونجه انجام گیرد.
ج ) سموم بکار برده شده علیه این آفت باید علاوه بر دارا بودن تاثیر کافی ، دوام زیاد نداشته باشند.تا از نظر باقیماندن روی یونجه یا سایر گیاهان علوفه‌ای ، ایجاد مشکل نکند.
